1. Tổng quan
Khi chào hỏi người khác, người Nhật Bản thường nói những câu nói quen thuộc như “TRUONGTIEN.JP Gozaimasu.” hay “TRUONGTIEN.JP” với nghĩa “Xin chào”, hay “Konnichiwa” (Chào ban ngày), hoặc là “Konbanwa” (Chào buổi tối). Nếu chúng ta để ý kỹ, người Nhật Bản thường nói sau khi kết thúc việc cúi đầu chào. Thực tế, hành động cúi chào lại là yếu tố quan trọng nhất trong văn hóa chào của người Nhật Bản. Chúng ta sẽ cùng nghiên cứu kỹ hơn.
Trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản, có những quy tắc bắt buộc mọi người phải tuân theo tùy thuộc vào địa vị xã hội, mối quan hệ, nếu không sẽ thất lễ, mất lịch sự. Có một quy tắc trở thành luật bất thành văn là “người dưới” phải chào hỏi “bề trên” trước, người nhỏ tuổi hơn phải chào hỏi người lớn tuổi, nam là bề trên với nữ, người thầy là bề trên với trò, chủ nhà phải chào hỏi khách…
Cách thức chào hỏi cũng có sự khác biệt giữa nam và nữ làm nên sự đặc sắc trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản. Nữ thường đặt bàn tay với các ngón duỗi thẳng trước người rồi sau đó mới cúi chào để thể hiện sự duyên dáng, còn nam lại khép cánh tay sát sườn tạo phong thái mạnh mẽ, tự tin.
Điểm đặc biệt trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản là các lưu ý khi tới nhà người khác. Khi được mời vào nhà phải nói câu “Cảm ơn. Rất hân hạnh được tới thăm” và cởi áo khoác ngoài treo trước cửa nhà. Trước khi ra về, khách phải cởi dép trả cho chủ nhà và quay mũi dép vào trong nhà. Đồng thời phải cảm ơn chủ nhà lần nữa và cúi chào lịch sự.
Người Nhật thường không thích bạn thể hiện tình cảm quá thân thiết như ôm, hôn, đứng quá gần họ hoặc việc nhìn trực diện vào mắt họ cũng được xem là hành vi bất lịch sự.
2. お辞儀 (Ojigi) – Văn hóa cúi chào của người Nhật Bản
2.1 Ojigi là gì
“Ojigi (お辞儀)” có nghĩa là gập người cúi đầu chào người khác, biểu hiện lòng thành kính và cũng là tín hiệu phi ngôn ngữ nhận biết trong xã hội. Hành động này có thể nói là khá thông dụng tại văn hóa các nước Châu Á, và cũng là tập quán của quý tộc, hoàng tộc tại một số nước Châu Âu.
Ojigi là một phần tất yếu trong văn hoá Nhật Bản. Đó là cách thức thể hiện sự tôn trọng bằng hành động cúi chào đáp lại người đã cúi chào mình trước đó. Việc chào hỏi như vậy cũng rất phổ biến khi bạn muốn thể hiện lòng thành hoặc khi bạn muốn xin lỗi.
2.2 Các kiểu Ojigi của người Nhật Bản
- Kiểu Eshaku (会釈) hay là kiểu khẽ cúi chào
- Kiểu chào Keirei (敬礼) là kiểu cúi chào bình thường
- Kiểu Saikeirei (最敬礼) – Kiểu chào cung kính nhất.
2.3 Một số lỗi khi hành lễ Ojigi
- Chào trong khi ngồi
Khi đối phương đứng, bạn ngồi và đang làm việc gì đó thì nên tạm ngưng và ưu tiên cho đối phương trước. Hãy đứng dậy ngay, tạo tư thế chỉnh chu và chào hỏi nhé.
- Chỉ nghiêng cổ chào
Nếu chỉ dùng cổ cúi chào mà người thì thẳng, không nghiêng mình thì rất thất lễ
- Chỉ nghiêng mình chào
Nếu chỉ nghiêng mình mà mặt không cúi xuống thì chỉ gây ấn tượng đáng sợ cho đối phương nên hãy lưu ý nhé ^^
- Cúi chào 90°
Cúi chào đến 90° thì có vẻ là bạn đang nghiêng mình nhiều quá. Trong trường hợp này thì bạn sẽ gây nên cảm giác khó chịu cho cấp trên và những người xung quanh nhiều hơn đấy…
- Vừa hành lễ chào vừa nói chuyện
Chúng ta cũng không nên vừa nói lời chào vừa hành lễ, đặc biệt là khi chào theo kiểu Keirei (kiểu chào kính trọng) hoặc Saikeirei (kiểu chào tôn kính nhất). Để chào đúng cách, trước tiên bạn nên nói lời chào trước (chẳng hạn như “TRUONGTIEN.JP gozaimasu” = Chào buổi sáng) rồi hành lễ.
- Lặp lại hành động cúi đầu nhiều lần
Lặp lại hành động chào hỏi nhiều lần sẽ không thể hiện rõ lòng thành của mình, vì vậy chỉ nên thực hiện 1 lần là đủ.
3. Một số lưu ý khác
- Giao tiếp bằng mắt
- Không nói quá nhiều
- Thường nói giảm nói tránh
Người Nhật hay nói giảm, nói tránh hết sức có thể.
- Cách vẫy tay
- Biếu quà
Kết
________________________
