Phương ngữ 北海道弁 (Hokkaido ben) của tỉnh Hokkaido.
Hokkaido nằm ở phía Bắc của nước Nhật, là nơi lạnh nhất ở Nhật Bản. Có lẽ vì vậy mà nơi đây có nhiều phương ngữ về từ lạnh. Người dân Hokkaido thường dùng từ「しばれる- trói」để miêu tả cái “lạnh” (thường được sử dụng với từ 「寒い」). Ngoài ra, một trong những từ chỉ có ở Hokkaido là cụm từ “内地”, dùng để chỉ Honshu trong ngôn ngữ chuẩn.
Ngoài ra, do sự di dân, Hokkaido ben cũng là một phương ngữ pha trộn nhiều giữa nhiều loại phương ngữ ở các tỉnh khác. Ví dụ khi muốn nói về sự không chắc chắn, phương ngữ Hokkaido cũng chuyển từ だろう (darou), でしょう (deshou) chuyển thành べ (be) giống phương ngữ Sendai.
Phương ngữ 東北弁 (Tohoku ben) ở phía Bắc Honshu.
Vùng Tohoku, là nơi tọa lạc của nhiều thành phố nổi tiếng, trong đó có Tokyo. Có rất nhiều phương ngữ ở Tohoku, ví dụ như Tokyo ben của thủ đô Tokyo hay Nagoya ben. Chúng đều có nhiều điểm giống nhau, vì vậy người Nhật thường gộp chung chúng thành phương ngữ Tohoku ben.
Tohoku ben có nhiều âm tiết bao gồm cả âm mũi, và cách phát âm của nó hơi không rõ ràng. Bản thân ngôn ngữ này khá khác so với ngôn ngữ chuẩn, khiến cho chính nhiều người Nhật cũng cảm thấy khó hiểu, vì vậy đôi khi trên những chương trình truyền hình, người ta phải thêm phụ đề cho giọng Tohoku ben.
Ví dụ, những âm mạnh như “ku” và “ta” được phát âm nhẹ nhàng thành “gu” và “da”.
Ngoài ra, tốc độ nói của người dân nơi đây rất nhanh, chính vì vậy, họ thường lược bỏ bớt từ hoặc nói khác đi cho nhanh hơn.
しょうがない chuyển thành しゃーねー có nghĩa là Hết cách rồi.
太い chuyển thành ふてー với ý nghĩa là Béo.
Khi nói lời cảm ơn sau bữa cơm, thay vì dùng ごちそうさま họ sẽ chuyển thành ごっつぁーん .
Phương ngữ Kansai (関西弁)– một trong những phương ngữ được yêu thích nhất Nhật Bản.
Phương ngữ Kansai là cách gọi chung của 2 phương ngữ vô cùng nổi tiếng là Osaka ben và Kyo-kotoba.
Nếu như tỉnh Osaka là một thành phố sầm uất và năng động thì Kyoto là một thành phố cổ điển, nơi lưu giữ nền văn hóa lâu đời của Nhật Bản. Vì vậy, mặc dù chúng nằm liền kề nhau, phương ngữ của hai nơi lại hoàn toàn khác nhau.
Phương ngữ Kyoto
Phương ngữ Kyoto được coi là thanh lịch nhất trong tất cả các phương ngữ ở Kansai. Không có gì lạ vì đây từng là thủ đô của Nhật Bản, là nơi sinh sống của các quý tộc bậc nhất đất nước. Vì vậy, người dân nơi đây sử dụng nhiều cụm từ mang nhiều lớp ý nghĩa. Ví dụ, khi được hỏi 「ぶぶ漬けでもどうどす?」”Bạn muốn dùng thêm trà không?”, thì không phải mang ý nghĩa mời dùng thêm trà mà có nghĩa đuổi khéo khách về sớm. Ngoài ra, ngữ pháp chuẩn “desu” được thay bằng”Dosu” trong phương ngữ Kyoto. Đây cũng là cách dùng rất thịnh hàng của các Geisha.
Phương ngữ Osaka
Mặt khác, phương ngữ Osaka phổ biến hơn nhiều so với phương ngữ Kyoto. Phương ngữ Osaka có nhiều đặc điểm khác nhau tùy thuộc vào khu vực, nhưng điển hình là phương ngữ “おおきに” có nghĩa là “cảm ơn”. Tuy vậy vì cách nói và âm điệu vui vẻ của phương ngữ này, Osaka ben đã trở thành phương ngữ “chuẩn” cho ngôn ngữ cùng Kansai nói chung.
Phương ngữ dễ mến (博多弁) Hakata của tỉnh Fukuoka
Hakata là thành phố thuộc tỉnh Fukuoka, nằm hiền hòa ở phía Nam Nhật Bản. Thật ra, tỉnh Fukuoka quy tụ rất nhiều loại phương ngữ thú vị như phương ngữ Chikuho, phương ngữ Kitakyushu, phương ngữ Kurume,… nhưng Hakata ben được coi là ngôn ngữ nổi tiếng nhất và được coi là phương ngữ chuẩn. Phương ngữ Hakata được nhiều người yêu thích bởi sự mềm mại và đáng yêu. Nhiều người chia sẻ rằng, họ cảm thấy bối rối khi nghe các cô gái Hakata nói những câu như “Bạn đang làm gì đó?” (なんしようと) hay “Mình thích vậy” (好いとう).
—
Trên đây là những phương ngữ nổi tiếng nhât tại Nhật Bản. Bạn thích phương ngữ nào? Hãy chia sẻ cho truongtien.jp biết nhé!
Nguồn ảnh: Unsplash.