Tổng quan về các chính sách của tân Thủ tướng Fumio Kishida

Về kinh tế, xã hội

Theo tờ The Washington Post, trước mắt, ông Kishida sẽ phải bắt tay ngay vào cuộc chiến ứng phó với COVID-19, đồng thời chấn chỉnh, phục hồi lại nền kinh tế vốn đang chịu tác động nặng nề từ đại dịch.

Các cam kết trong chính sách kinh tế của ông Kishida cũng kỳ vọng được hiện thực hoá, bao gồm:

• Giảm khoảng cách trong thu nhập người lao động.
• Tăng gấp đôi lương cho những người có thu nhập trung bình.

“Tôi muốn tăng thu nhập, tiền lương cho càng nhiều người Nhật càng tốt. Đây chính là chính sách kinh tế mà tôi muốn tiến hành” 

Tuy nhiên, cũng có rất nhiều thách thức đối với những chính sách kinh tế ấy.

“Các cải cách an sinh xã hội cả về thuế và chi tiêu sẽ đặt ra nhiều thách thức lớn cho Nhật Bản. Không giống các chính sách giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu hay số hóa, sẽ chẳng có giấc mơ nào cả. Ở đây chỉ có những lựa chọn khó khăn mà thôi”.

Nhà kinh tế Yuki Masujima

Theo một số chuyên gia, Nhật Bản đang dần mất khả năng cạnh tranh trong các lĩnh vực chủ chốt. Chẳng hạn, nước này có nhiều nhà máy sản xuất chất bán dẫn nhất trên thế giới, nhưng ít nhà máy nào thực sự có thể cạnh tranh vượt bậc với các đối thủ nước ngoài.

Trong suốt chiến dịch tranh cử, mặc dù ca ngợi những thành quả của chính sách kinh tế Abenomics dưới thời cựu Thủ tướng Abe Shinzo, song ông Kishida đã chỉ ra sự bất bình đẳng do chính sách Abenomics chỉ đang tập trung vào một số công ty nhất định. Vì vậy, ông Kishida khẳng định mong muốn tiếp tục theo đuổi cải cách kinh tế Abenomics, thiên về chính sách tài khóa, tiền tệ nới lỏng. Tuy nhiên, ông Kishida cũng cam kết sẽ dần từ bỏ chủ nghĩa tân tự do (neo – liberalism) về kinh tế vốn giữ vị thế thống trị ở Nhật Bản trong hơn hai thập kỉ qua, để hướng đến cái mà ông gọi là “chủ nghĩa tư bản Nhật Bản mới”.

Các gói kích thích kinh tế hàng chục nghìn tỷ Yên cũng được khuyến khích nhằm giúp Nhật Bản đối phó với đại dịch COVID-19. Phương châm duy trì lãi suất siêu thấp hỗ trợ kinh tế khiến mục tiêu đưa cán cân ngân sách cơ bản trở lại trạng thái thặng dư vào tài khóa 2025 tạm thời được gác lại.

“Trong năm nay, tôi sẽ soạn thảo đề xuất gói kích thích trị giá hàng chục nghìn tỷ Yên – một chính sách mà rất nhiều người Nhật ủng hộ” 

Về đối ngoại

“Tôi chắc chắn sẽ bảo vệ các giá trị cơ bản, bảo vệ hòa bình và sự ổn định của đất nước Nhật Bản. Chúng ta sẽ đóng góp nhiều giải pháp giúp tháo dỡ các thách thức đang được đặt ra trên toàn cầu, trong đó có môi trường. Bằng cách này, ta có thể chứng minh vai trò của đất nước Nhật Bản cũng như bảo vệ được lợi ích quốc gia trên trường quốc tế”

Do vậy, ông Kishida được cho là sẽ không sớm sửa đổi Hiến pháp Nhật Bản. Vị lãnh đạo mới sẽ tiếp tục tái phân bổ phúc lợi xã hội và củng cố các chính sách kinh tế định hướng thị trường – chủ trương chính trong chính sách kinh tế của cựu Thủ tướng Abe Shinzo.

Ông Kishida sẽ tiếp tục đi theo đường lối của hai cựu Thủ tướng tiền nhiệm Abe Shinzo và Suga Yoshihide, trong đó đặc biệt chú trọng liên minh Mỹ-Nhật Bản – nền tảng giúp đất nước đối phó với các thách thức về an ninh quốc phòng. Theo ông Daisuke Akimoto, chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu châu Á Đương đại (ICAS), sau khi nắm quyền, ông Kishida sẽ có nhiều đóng góp ngoại giao cho mục tiêu “Thế giới không vũ khí hạt nhân” nhờ những kinh nghiệm tích luỹ được trong suốt quá trình làm Ngoại trưởng Nhật Bản. Phía ông Kishida cũng cam kết thúc đẩy chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở (FOIP), đồng thời tăng cường quan hệ đối tác với các thành viên nhóm Bộ Tứ Kim cương (Mỹ, Australia, Nhật Bản, Ấn Độ).

Ông Kishida cũng nhìn nhận chính sách đối ngoại của Trung Quốc mang vẻ “hiếu chiến” và coi đây là cảnh báo mạnh mẽ cho Nhật Bản, đẩy Tokyo liên kết chặt chẽ hơn với các đồng minh cùng chí hướng như Mỹ, Australia và Ấn Độ nhằm tạo đối trọng về chính trị, kinh tế, quân sự trước Trung Quốc. Đồng thời, vị lãnh đạo mới của Nhật Bản cũng khẳng định Tokyo cần bảo vệ các nguyên tắc của riêng mình, đặc biệt là trong vấn đề chủ quyền biển đảo. Tuy nhiên, ông Kishida thừa nhận tầm quan trọng của việc duy trì mối quan hệ kinh tế tốt đẹp: 

“Trung Quốc là một trong những nước láng giềng của Nhật Bản với nhiều hoạt động đối ngoại. Hiện Trung Quốc là đối tác thương mại số một của chúng tôi và Nhật Bản là đối tác thương mại thứ hai của Trung Quốc”.

Về nỗ lực khống chế dịch COVID-19

Liên quan đến công tác đối phó với COVID-19, ông Kishida cho rằng cơ quan quản lý khủng hoảng y tế đóng vai trò như một đầu não. Mọi nguồn lực sẽ được huy động để ngăn chặn rủi ro sụp đổ hệ thống y tế trong nước, hướng tới mục tiêu chung là khôi phục các hoạt động kinh tế-xã hội tới gần mức bình thường càng sớm càng tốt.

Bên cạnh đó, ông Kishida sẽ xem xét nghiêm túc “hệ thống phong tỏa theo kiểu Nhật Bản”, đẩy mạnh việc áp dụng giấy chứng nhận tiêm chủng và kết quả xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2. Chính sách Hộ chiếu vaccine cũng được vị lãnh đạo mới hết sức ủng hộ.

“Tôi sẽ cố gắng hết sức và làm việc thật chăm chỉ để khắc phục những hậu quả mà dịch COVID-19 gây ra. Trái tim người dân Nhật Bản đã tổn thương rất nhiều vì COVID-19. Mọi người dân hãy vực dậy tinh thần và đồng lòng chống lại cuộc khủng hoảng quốc gia này”.

Tuy nhiên, theo Koichi Nakano, chuyên gia phân tích tại Đại học Sophia, nhiệm vụ khó khăn nhất đang chờ tân Thủ tướng Nhật Bản chính là sự cân bằng khi vừa tái khởi động nền kinh tế, vừa áp dụng nghiêm các biện pháp ngăn chặn làn sóng lây nhiễm mới của COVID-19 – điều mà cả hai vị Thủ tướng tiền nhiệm chưa thực hiện được.

Nguồn: TRUONGTIEN.JP tổng hợp và biên tập từ những trang thông tin uy tín

________________________